İnsan Kaynakları Yeniden Yapılandırma Projesi
İnsan Kaynakları Yeniden Yapılandırma Projesi günümüz şartlarına ve gereksinimlerine göre kurumlarımızın insan kaynağı yapısını tekrardan gözden geçirmesi açısından önemlidir.

İnsan Kaynakları Yeniden Yapılandırma Projesi kurumların insan kaynağı yapısını geliştirmek, güncel şartlara uygun güçlü mekanizmalar oluşturmak ve kapsayıcı bir insan kaynağı politikasını hayata geçirebilmesi açısından önemlidir. İnsan kaynakları fonksiyonlarını daha etkin hale getirerek, kurumsal gelişimi hızlandırmak, çalışan bağlılığını arttırmak, kurum kültürünün benimsenmesi ve yaygınlaşmasına katkı sağlamak bu çalışmadaki temel amacımızdır. Bu kapsamda kurumunuzda izleyebileceğiniz yol haritası aşağıda belirtilmiştir.
- Kurumsal Etik Mekanizması / Kurum İçi Destek Mekanizması
- Değerlendirme Merkezi
- Birim Bazlı ve Bireysel Bazlı Analiz Toplantıları
- Yetkinlik Geliştirme Eğitimleri
- Yönetsel Gelişim Eğitimleri
- Kariyer Koçluğu
- Yedekleme Planı
- Öneri Sistemi
- Performans Yönetimi ve Geri Bildirim Sistemi
Yukarıda belirtmiş olduğum çalışmalar neticesinde kurumunuz bünyesinde yer alan nitelikli çalışanları elde tutmak, çalışanların ihtiyaç duyduğu yetkinlikleri kazandırmak, çalışanların kurumun hedefleri ve stratejilerini benimsemesini sağlamak, performanslarının ve verimliliklerinin artmasına yardımcı olmak bu çalışmanın hedeflediği sonuçlar arasında yer almaktadır.
1- Kurumsal Etik Mekanizması / Kurum İçi Destek Mekanizması
Kurumlar tarafından insan kaynakları birimlerinin bünyesinde “Kurum İçi Destek Mekanizması” uygulamaya konulmalıdır. Bu mekanizma üniversitelerde ve özellikle özel sektördeki birçok firma tarafından kurulmaya ve yaygınlaşmaya başladı. Bu mekanizmanın amacı kurum içerisinde etik kurallar, etik dışı kurallar, iş ahlakı gibi konularda farkındalığı ve bilinci arttırmaktır. Cinsiyet ayrımcılığı, cinsel taciz ve mobbing gibi konular bu mekanizmanın görev kapsamı içerisindedir. Bu mekanizma hakkında uygulama gerçekleştiren kurumlardan bazıları, örnek olması amacıyla aşağıda ilginize sunulmuştur.
- Koç Üniversitesi İnsan Kaynakları Direktörlüğü bünyesinde “kurumsal etik mekanizması” hayata geçirilmiştir. Etik değerler kurumdaki huzur ortamının korunması için çok önemlidir. Bu kapsamda “Etik Davranış Kuralları ve Uygulama Prensipleri” başlıklı bir çalışma hazırlamışlar. Bu çalışma; iş yerinde psikolojik taciz, cinsel taciz, cinsiyet ayrımcılığı, mesleki etik, etik dışı kurallar, iş ahlakı gibi konuları içermektedir.
- Bilgi Üniversitesi bünyesinde 2015 yılında “Cinsel Tacizi ve Saldırıyı Önleme Birimi” kurulmuştur. İlgili birim tarafından web sitesinde; Cinsel Tacizi ve Saldırıyı Önleme Birimi Yönergesi ve Politika Belgesi yer almaktadır. Bu konu özelinde olumsuz bir durum yaşandığı takdirde izlenmesi gereken süreçler belirtilmiştir.
Bu kapsamda kamu ve özel sektörden birçok firmada İnsan Kaynakları bünyesinde çalışmalar yapmaktadır.
- Arçelik firmasının “Global Ayrımcılığı ve Tacizi Önleme Politikası” bulunmaktadır.
- BOTAŞ firmasının “Cinsiyet Temelli Şiddetin Önlenmesi İçin Eylem Planı” bulunmaktadır.
- Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı’nın “İş Yerlerinde Psikolojik Taciz (Mobbing) Bilgilendirme Rehberi” bulunmaktadır.
Kurumlarımız etik değerlere önem vermektedir. Kurumlarımız tarafından bu mekanizmanın hayata geçirilmesi, kurumsal ve etik değerlere önem verildiğinin en önemli somut göstergelerinden bir tanesi olacaktır. Bu mekanizmanın görev kapsamı içerisinde aktif bir iletişim süreci yürütülmesi, kurum kültürünü destekleyecek önemli çalışmalardan arasında yer alacaktır.
2- Değerlendirme Merkezi
İnsan kaynakları birimleri işe alım süreçlerini günümüzde kullanılan değerlendirme merkezi araçlarını ve uygulamalarını göz önünde bulundurarak revize etmesi gerekmektedir. Bu kapsamda işe alım süreçlerimizde aşağıda ilginize sunmuş olduğum iki alanda öncelikli olarak çalışma yapılması gerekmektedir.
- İşe Alım Süreçlerinde Yetkinlik Bazlı Mülakat Tekniklerinin Uygulanması
- Değerlendirme Merkezi Araçları ve Uygulamalarının Kullanılması
Yetkinlik bazlı mülakat, yetkinlikleri değerlendirmeye yönelik gerçekleştirilen yapılandırılmış bir mülakat türüdür. Bu mülakat tekniğinde adayın geçmiş performansları ve sorunlar karşısında gösterdiği davranış biçimleri esas alınır. Bu şekilde adayın söz konusu işe uygun olup olmadığı ve ne tür yetkinliklere sahip olduğu hakkında bilgi edinilir. Bu konuda insan kaynakları ekiplerine eğitimler verilmelidir. Hatta belirli aralıklarla hatırlatma eğitimleri verilmesi, bilgilerin güncel kalması bakımından ve farklı bakış açıları kazanılması noktasında faydalı olacaktır.
Değerlendirme merkezi uygulamaları, seçme ve yerleştirme sürecinin yanında performans değerlendirme, kariyer planlama, eğitim ihtiyacı belirleme gibi mevcut insan kaynağının kurum hedefleri doğrultusunda değerlendirilmesi süreçlerinde de gerçekleştirilmektedir.
Değerlendirme Merkezi Uygulamalarını ilk etapta kurumunuzda iki alanda kullanabiliriz.
- İşe Alım Süreçlerinde
- Kariyer ve Terfi Süreçlerinde
Kurumunuzun işe alım süreçlerinde, değerlendirme merkezi uygulaması ve araçlarının kullanılması, doğru adayların belirlenmesi noktasında kurumunuza fayda sağlayacaktır. Değerlendirme merkezi araçları adayların mevcut ve potansiyel yetkinlikleri hakkında fikir sahibi olmanızı sağlamaktadır. Değerlendirme merkezi uygulamaları, uygun profile sahip aday havuzu içerisinde, aranan pozisyonun özelliklerine en uygun adayın belirlenmesine ve işe alım kararının verilmesine destek olan bir mekanizmadır. Kurumlar tarafından en çok kullanılan değerlendirme araçları aşağıda ilginize sunulmuştur.
- Kişilik Envanteri
- Genel Yetenek Testleri
- Teknik Testler
- Dil Testleri
- Role Play
- Video Mülakat
- Vaka Çalışması
- Proje Hazırlama
Özellikle işe alım süreçlerinde profesyonel bir süreç izlenmesi kurumsal imajımız açısından da olumlu bir izlenime yol açacaktır. Kurum içerisinde çalışanlar ve kurum dışından başvuru yapan adaylar tarafından işe alım sürecimizin belirli bir sistem dahilinde yapıldığının bilinmesi süreçlerimizin profesyonel bir şekilde yürütüldüğünün göstergesi olacaktır.
3- Birim Bazlı ve Bireysel Bazlı Analiz Toplantıları
Birim Bazlı Analiz Toplantıları
Birim yöneticilerimizden, birimlerinin verimliliğinin ve ekip üyelerinin performanslarının artmasına yönelik önerileri, gözlemleri, analizleri ve görüşleri düzenli ve sistemsel bir şekilde alınmalıdır. Kurumun büyüklüğüne göre bu veriler anket veya özel bir yazılım ile de talep edilebilinir. Birim yöneticilerimiz ile gerçekleştirilecek görüşme içeriğine yönelik başlıklar önceden belirlenmelidir. Örnek olması amacıyla bazı başlıklar aşağıda ilginize sunulmuştur.
- Ekip üyelerinin bireysel anlamda gelişimlerini arttırmak için ihtiyaç duyulan eğitimler
- Ekip üyelerinin performansının arttırılmasına yönelik görüş ve öneriler
- Kurumunuza yönelik aidiyet duygusunun arttırılmasına yönelik görüş ve öneriler
- Ekip üyelerinin yetkinliklerinin geliştirilmesine yönelik görüş ve öneriler
Bireysel Bazlı Analiz Toplantıları
Tüm çalışanlarınız ile birebir toplantılar yaparak, aşağıdaki örnek başlıklar üzerinde görüşme gerçekleştirebilirsiniz. Bu toplantıları takım lideri, şef veya birim yöneticisi görev aldığı birimindeki çalışanlarına temas ederek gerçekleştirmelidir. Kurumun ve birimin çalışan sayısı göz önünde bulundurularak bu temaslar çevrimiçi, anket veya özel bir yazılım aracılığıyla gerçekleştirebilirsiniz. Fakat şartlar müsait ise yüz yüze veya çevrimiçi görüşme yapılması tavsiye edilmektedir.
- İşinizi daha iyi yapabilmeniz için ihtiyaç duyduğunuz eğitimler
- Performansınızın artması için ihtiyaç duyduğunuz olanaklar veya koşullar
- Kurumsal aidiyetin artmasına yönelik görüş ve öneriler
- Güçlü olduğunu ve geliştirmesinin fayda sağlayacağını düşündüğü yetkinlikler
Çalışanlar çoğu zaman anket metodu ile görüşlerini, taleplerini net bir şekilde ifade edemeyebilir veya etmek istemeyebilir. Yüz yüze şeklinde gerçekleştirilecek bu görüşmelerde kişilerin beklentilerini, görüşlerini ve taleplerini net bir şekilde analiz edebilirsiniz. Kişilerin görüşlerini sözel olarak belirtmesi, düşüncelerini rahat bir şekilde ifade etmesine neden olacaktır. Bu görüşmeler neticesinde yöneticilerin ve çalışanların ihtiyaç duydukları eğitimler tespit edilecek, gelişim alanları belirlenecek, performanslarının ve verimliliklerinin artması için gereken durumlar analiz edilebilir. Bu görüşmeler neticesinde elde ettiğimiz veriler diğer çalışmalarınıza katkı sağlayabilir.
4- Yetkinlik Geliştirme Eğitimleri
Birim yöneticileriniz ve birimlerde görev alan çalışma arkadaşlarınız ile yapacağınız görüşmeler neticesinde, kişilerin yetkinliklerinin geliştirilmesi için ihtiyaç duyulan eğitimleri belirleyebilirsiniz. Belirlenen eğitimleri, birimlerin iş yoğunluğunu göz önünde bulundurarak periyodik zaman dilimleri içerisinde gerçekleştirebilirsiniz. Kişilerin görev ve sorumluluklarına uygun olarak sürekli gelişimlerinin sağlanması bu çalışmanın en önemli amaçları arasındadır. Yapmış olduğumuz araştırmalar neticesinde kurumların ağırlıklı olarak çalışanları için aşağıda ilginize sunmuş olduğumuz eğitimleri verdikleri görülmektedir.
- Çatışma Yönetimi Eğitimi
- Stratejik Karar Verme Teknikleri Eğitimi
- Problem Çözme Teknikleri Eğitimi
- Raporlama Teknikleri Eğitimi
- Etkili İletişim Geliştirme Eğitimi
- Proaktif Davranış ve İnisiyatif Geliştirme
- Zor Kişilerle Başa Çıkma Eğitimi
- Etkili Sunum Teknikleri Eğitimi
Kurumunuzun hedeflerini göz önünde bulundurarak, birim yöneticilerinin gözlemleri ve birimlerde görev alan çalışma arkadaşlarınızın taleplerini değerlendirerek eğitim içeriklerinizi oluşturabilirsiniz. İhtiyaç duyulması halinde bu çalışma kapsamında özel eğitim programları tasarlayabilirsiniz. Yıllık bazda planlayacağınız eğitimler sayesinde kurumunuz bünyesinde görev alan kişiler, kendilerini düzenli olarak geliştirme imkânı yakalayacaktır. Bu çalışma sayesinde, çalışanlarınızın kişisel gelişimleriyle birlikte yaptıkları işlerin kalitesinin de artması hedeflenmektedir.
5- Yönetsel Gelişim Eğitimleri
Birim yöneticileri ile yapılan görüşmeler neticesinde, birim yöneticilerinin iş yapış modellerine ve yetkinliklerinin gelişmesine katkı sağlayacak alanlarda çeşitli periyodik eğitimler düzenlenmelidir. Yöneticilerin sahip olması gereken yetkinliklerin ve yönetim becerilerinin gelişimi, kurumsal verimliliğinizi olumlu yönde etkileyecektir. Kurumsal verimliliği arttırma ve mesleki anlamda kişisel gelişimin sağlanması, yönetsel beceri ve yaratıcı düşünce yeteneklerinin gelişimiyle sağlanacaktır. Yönetsel Gelişim Eğitimleri olarak kurumlar ağırlıklı olarak aşağıdaki eğitimleri yöneticilerine aldırtmaktalar.
- Kurumsal Hiyerarşide Etkili İletişim Eğitimi
- Etkili Takım Çalışması Eğitimi
- Beklentileri Yönetme ve Öncelikleri Müzakere Etme
- Çevik Liderlik Eğitimi
- Kriz Yönetimi Eğitimi
- Temel Yönetim Becerileri ve Yöneticilik Eğitimi
- Yönetimde Motivasyon ve Takım Ruhu Eğitimi
- Uzaktan Ekip Yönetimine Liderlik Eğitimi
İnsan Kaynakları biriminiz, kurumunuzun hedeflerini göz önünde bulundurarak, birim yöneticileriniz ile yapacağı görüşmeler neticesinde eğitim içeriklerini belirleyebilirler. İhtiyaç duyulması halinde bu çalışma kapsamında özel eğitim programları tasarlanabilir. Bu çalışma sayesinde, birim yöneticilerinizin yönetsel reflekslerinin daha da güçlenmesi hedeflenmektedir.
6- Kariyer Koçluğu
Tüm çalışanlara kariyer koçluğu süreçlerinin uygulanması gerekmektedir. Bu sayede çalışanların; performanslarını arttırmaya, kişisel gelişimlerine düzenli katkı sunmaya ve kişilerin potansiyelini açığa çıkarması noktasında ihtiyaç duymuş oldukları koçluk desteğini sunabilirsiniz. Kariyer koçluğu desteğini çalışanlarınıza randevulu bir sistem oluşturarak uygulayabilirsiniz.
Her bir çalışanınız için aşağıda bulunan örnek başlıklarda çalışma başlatabilirsiniz.
- Kendilerini tanıma ve kişisel özelliklerinin farkında olmaları hususunda koçluk desteğinin sunulması,
- Kariyer ve mesleki anlamda hedef belirlemelerine yardımcı olunması,
- Birim yöneticilerinden, ekip üyeleri hakkında düzenli olarak geri bildirimlerin talep edilmesi,
- Kişilerin performans karnelerini inceleyerek, gelişim göstermeleri gereken alanların tespit edilmesi,
- Kişiler ile görüşme gerçekleştirerek, bireysel eğitim ihtiyaçlarını değerlendirilmesi.
7- Yedekleme Planı
Kurum bazlı ve birim bazlı yaşanabilecek kriz senaryolarını göz önünde bulundurarak birim bazlı yedekleme sistemi oluşturulmalıdır. Yedekleme sisteminde birim yöneticileri ile yapacağınız görüşmeler neticesinde, yedek olarak belirlenecek kişilere, acil durumlarda ihtiyaç duyacağı eğitimlerin aldırılması sağlanmalıdır. Bu sayede oluşabilecek krizlerde, kurumunuzun sunmuş olduğu hizmetlerde herhangi bir kesinti yaşanmaması hedeflenmektedir.
8- Öneri Sistemi
Kurum kültürünü geliştirmek, iş verimliliğini arttırmak, çalışma koşullarını iyileştirmek için kurumların aktif bir öneri sistemine ihtiyacı bulunmaktadır.
Öneri sistemi kullanan kurumlar ağırlıklı olarak aşağıdaki başlıklarda fayda gördüğünü açıklamaktalar.
- Artan Çalışan Bağlılığı
- Verimli Sistemler
- Sürekli Gelişme
- Maaliyet Tasarrufu
- Yönetim ve Çalışan Arasında Daha Fazla Bağlantı
- Daha Yüksek Müşteri Memnuniyeti
Kurum yönetimi ile bağlantı kurulabilecek, aktif kullanılabilen bir mecranın olması ve bu mecra sayesinde çalışanların önerilerinin dikkate alındığının gösterilmesi kuruma karşı aidiyet duygusunu arttırabilir.
9- Performans Yönetimi ve Geri Bildirim Sistemi
Kurumların özellikle insan kaynakları birimleri bünyesinde veya takibinde “Performans Yönetimi ve Geri Bildirim Sistemi” kurmaları gerekmektedir. Performans Yönetimi ve Geri Bildirim Sistemi sayesinde aşağıda ilginize sunmuş olduğum 3 konuyu özellikle takip edebilme imkânı bulabiliriz.
- Çalışan deneyimi
- Çalışan bağlılığı
- Çalışanın performansı
Bu sistemde çalışanların performans karneleri göz önünde bulundurulacaktır. Birçok kurum normalde 90 dereceye dayalı performans değerlendirme sistemini kullanmaktadır. 90 dereceye dayalı performans değerlendirme, geleneksel yetkinlik bazlı bir değerlendirme yöntemidir. Bu yöntemde, 90 derece üstü (yöneticiyi) simgeler ve üstün astını değerlendirmesini kapsar. Bir diğer deyişle, çalışanı, direkt bağlı olduğu yöneticisi değerlendirir. 90 derece performans sisteminden, 360 derece performans sistemine geçilmesi gerekmektedir.
360 derece performans değerlendirme sistemi, işletme içinde iş görenlerin kendi potansiyellerinin farkına varmasını sağlayarak, iş görenlerden daha etkin sonuçlar elde etmek için hedef belirleme, sonuçları değerlendirme, geri bildirim sağlama ve ödüllendirme gibi aşamalardan oluşan sistematik bir değerlendirmedir. Bu sayede kurumunuz özelinde geniş çaplı bir değerlendirme yapabilirsiniz. Elinizde daha çok veri olacağı için kişisel ve kurumsal gelişim alanında daha net analizler yaparak çalışmalarınızı bu veriler neticesinde planlayabilirsiniz. Birim yöneticilerine ve birimlerde görev alan çalışma arkadaşlarınıza daha sağlıklı geri bildirimlerde bulunabilirsiniz. Bu geri bildirimler kişisel ve kurumsal gelişim alanında sağlıklı yönlendirme ve süreç takibi yapabilmenizi sağlayacaktır.
İnsan Kaynakları Yeniden Yapılandırma Projesi kurumlardaki insan kaynaklarına dair temel süreçlerin sistemsel hale getirilmesini sağlar. Bu çalışma tüm birimler ile yüksek iletişim kurulmasını önceliklendiren bir projedir. İnsan Kaynakları Yeniden Yapılandırma Projesi kapsamında yukarıda belirtmiş olduğumuz aşamalar kurumun tüm mekanizmalarını harekete geçirecek aşamalardan oluşmaktadır. Tüm bu aşamaların öncelikli olarak kurumların üst yönetimi tarafından benimsenmesi ve desteklenmesi gerekmektedir. Üst yönetim tarafından desteklenen uygulama ve yaklaşımlar, kurumların stratejik partneri olan insan kaynakları birimleri tarafından uygulamaya hızlıca konulabilir. Bu sayede projenin amaç ve hedefleri tüm çalışanlar tarafından benimsenebilir.